Działalność Ochotniczej Straży Pożarnej opiera się na obowiązujących przepisach prawa, które regulują jej strukturę, zadania oraz zasady współpracy z samorządem i innymi służbami. Do najważniejszych aktów prawnych należą:
Obowiązujące ustawy:
- Ustawa z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (Dz.U. 2025 poz. 244) To najnowszy akt prawny kompleksowo regulujący funkcjonowanie OSP jako jednostek ochrony przeciwpożarowej i stowarzyszeń. Określa m.in. . zadania OSP, zasady szkolenia strażaków, obowiązki gminy oraz możliwość tworzenia młodzieżowych drużyn pożarniczych.
- Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej Definiuje system ochrony przeciwpożarowej w Polsce, w tym rolę OSP w działaniach ratowniczych.
- Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach Reguluje status prawny OSP jako stowarzyszenia.
- Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie gminnym Wskazuje obowiązki gminy w zakresie zapewnienia ochrony przeciwpożarowej.
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych Dotyczy zasad finansowania OSP ze środków publicznych.